Çoktanrıcı Yeniplatoncular.


Results for "Çoktanrıcı Yeniplatoncular."

Philosophical Dictionary

Çoktanrıcı Yeniplatoncular.

(Philosophical Dictionary) :
Yunan düşünürlerinden Porfirios (İ.Ö. 233-304), Jamblikos (İ.Ö. 283-333) ve Proklos (İ.S. 412-485) Hıristiyanlığın ilk yüzyıllarında çoktanrıcılığı sürdürmeye çalışan yeniplatonculardır. Çoktanrıcı yeniplatonculara göre saltık (mutlak) hiç bir zaman bilinemez ve onunla hiç bir ilgi kurulamaz. Gerçek varlıklar, üç basamakta toplanan ve sayıları pek çok olan tanrılardır: Anlıksal tanrılar (neoroi), evrenüstü tanrılar (hyperkosmoi), evrenle karışmış tanrılar (egkosmoi) insanlarla ilgilenirler. Gerek insanların ve gerek nesnelerin yönetiminde bu tanrıların üstünde hiç bir güç yoktur. Bu tanrılar sisteminde her basamakta üçer tanrıdan dokuz tanrı bulunur. Çoktanrıcı yeniplatoncuların bu üç üçüzlü (triple ternaire) öğretilerinin kökü, eski Mısır mistisizmindedird. Yahudi mistisizminde de (kalaba) bu üçlemeler vardır. Öyle anlaşılıyor ki insanlar, ilk düşüncelerden beri, diyalektik üçlemenin (tezantitez-sentez) sezisi içindeydiler. Örneğin Yahudi mistisizminde lütuf, adalet ve bunların bireşimi güzellik bir üçlemedir (ikinci üçleme, töresel evren).